Η Τσικνοπέμπτη δεν είναι μία τυχαία ημέρα, ωδής στο ψητό κρέας ή στο κρέας γενικότερα. Αντιθέτως, έχει λόγο και αιτία ύπαρξης, ακόμα κι αν μέσα στα χρόνια για κάποιους αυτή η αιτία μπορεί να έχει χαθεί.
Πριν την έναρξη της Μεγάλης Σαρακοστής, έχουν οριστεί πρακτικά δυο εβδομάδες σταδιακής αποχής από τα ζωικά προϊόντα με σκοπό την ομαλή ένταξη του ατόμου στην περίοδο της νηστείας, η οποία επρόκειτο να κρατήσει περίπου 50 ημέρες, άρα
η ομαλή μετάβαση είναι και πιο ασφαλής για τον οργανισμό
Η πρώτη εβδομάδα ορίζεται ως Κρεατινή εβδομάδα και επιτρέπεται κανονικά η κατανάλωση κρέατος, εκτός όμως Τετάρτης και Παρασκευής, όπου θα πρέπει να τηρείται αυστηρή άλαδη νηστεία, ενώ, η δεύτερη εβδομάδα ορίζεται ως Τυρινή εβδομάδα και επιτρέπεται η κατανάλωση γαλακτοκομικών, τυριών, ψαριών και αυγών.
Η Τσικνοπέμπτη είναι τοποθετημένη στην πρώτη εβδομάδα με σκοπό ουσιαστικά την ύπαρξη μιας ημέρας γιορτής πριν τη μεγάλη νηστεία και αποτελεί έθιμο της ελληνικής μας παράδοσης.
Τσικνοπέμπτη δεν είναι μία τυχαία ημέρα, ωδής στο ψητό κρέας ή στο κρέας γενικότερα. Αντιθέτως, έχει λόγο και αιτία ύπαρξης, ακόμα κι αν μέσα στα χρόνια για κάποιους αυτή η αιτία μπορεί να έχει χαθεί.
Πριν την έναρξη της Μεγάλης Σαρακοστής, έχουν οριστεί πρακτικά δυο εβδομάδες σταδιακής αποχής από τα ζωικά προϊόντα με σκοπό την ομαλή ένταξη του ατόμου στην περίοδο της νηστείας, η οποία επρόκειτο να κρατήσει περίπου 50 ημέρες, άρα
η ομαλή μετάβαση είναι και πιο ασφαλής για τον οργανισμό
Η πρώτη εβδομάδα ορίζεται ως Κρεατινή εβδομάδα και επιτρέπεται κανονικά η κατανάλωση κρέατος, εκτός όμως Τετάρτης και Παρασκευής, όπου θα πρέπει να τηρείται αυστηρή άλαδη νηστεία, ενώ, η δεύτερη εβδομάδα ορίζεται ως Τυρινή εβδομάδα και επιτρέπεται η κατανάλωση γαλακτοκομικών, τυριών, ψαριών και αυγών.
Η Τσικνοπέμπτη είναι τοποθετημένη στην πρώτη εβδομάδα με σκοπό ουσιαστικά την ύπαρξη μιας ημέρας γιορτής πριν τη μεγάλη νηστεία και αποτελεί έθιμο της ελληνικής μας παράδοσης & της χριστιανοσύνης.
Γιατί αποτελεί έθιμο της ελληνικής μας παράδοσης;
Τα παλαιότερα χρόνια, η κατανάλωση κρέατος δεν ήταν ιδιαίτερα συχνή, τόσο λόγο της κακής οικονομικής κατάστασης, που υπήρχε, όσο και εξαιτίας μίας άλλης διατροφικής πραγματικότητας.
Η αλήθεια είναι πως παλαιότερα, με την τεχνολογία να μην έχει σημειώσει τόσο μεγάλα άλματα, η διαθεσιμότητα του φαγητού ήταν περιορισμένη, ενώ το κρέας αποτελούσε μία επιλογή κατανάλωσης ιδίως τις ημέρες, όπου ο κόσμος επέλεγε να γιορτάσει, να τιμήσει θρησκευτικές εορτές ή και να σφραγίσει το τέλος της σκληρής δουλειάς.
Επομένως, η Τσικνοπέμπτη δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μία ημέρα, όπου ο κόσμος συνήθιζε να γιορτάζει με την οικογένειά του, λίγο πριν τη νηστεία του Πάσχα.
Με την πορεία των χρόνων βέβαια, και με την αυξημένη πια διαθεσιμότητα των τροφίμων, αλλά και την ίσως καλύτερη οικονομική εικόνα, φαίνεται πως η μέρα αυτή για κάποιους δεν έχει ίσως λόγο ύπαρξης.
Υπάρχει, όμως και εκείνη η μερίδα ατόμων, η οποία στηριζόμενη στην παράδοση τιμάει την ημέρα λίγο πριν την έναρξη της νηστείας.
Άρα ναι, η Τσικνοπέμπτη για κάποιους δεν είναι μία ακόμα μέρα που τρώμε κρέας, αλλά είναι μία ημέρα γιορτής πριν τη νηστεία.
Γενικώς, θυμηθείτε ότι η κατανάλωση κρέατος θα πρέπει να είναι περιορισμένη και να εναλλάσσεται με την κατανάλωση οσπρίων και ψαριών ή θαλασσινών μέσα στην εβδομάδα.
Διατροφικές Συμβουλές για την Ημέρα της Τσικνοπέμπτης:
Η ημέρα αυτή πήρε το όνομά της από τη διαδικασία ψησίματος του κρέατος στα κάρβουνα, κατά την οποία το λίπος καίγεται και δημιουργείται ένας καπνός, η λεγόμενη “τσίκνα“.
Και αν υπάρχει κάτι που θα πρέπει να προσέξουμε εκείνη την ημέρα, δεν είναι τίποτε άλλο παρά αυτή ακριβώς η διαδικασία του ψησίματος, που δυστυχώς, όσο ευχάριστη και αν είναι, δεν είναι και το ίδιο υγιεινή.
Κι αυτό, διότι κατά τη διάρκεια του ψησίματος του κρέατος στα κάρβουνα, όταν ψήνουμε για πολλή ώρα ή σε πολύ δυνατή φωτιά είναι πιθανόν να σχηματισθούν στην επιφάνεια του κρέατος κάποιες χημικές ουσίες, όπως οι ετεροκυκλικές αμίνες και οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες, οι οποίες έχουν κατηγορηθεί για κάποιες μορφές καρκίνου μετά από συστηματική έκθεση του οργανισμού σε αυτές.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος, ώστε να περιορίσουμε όσο το δυνατόν την έκθεση του οργανισμού μας σε τέτοιες ουσίες;
Αρχικά, σίγουρα η όχι συχνή κατανάλωση κρέατος στα κάρβουνα, δηλαδή, να μπορούμε όσο περισσότερο γίνεται να αποφεύγουμε αυτή τη διαδικασία.
Επειδή όμως η Τσικνοπέμπτη είναι συνυφασμένη με αυτόν τον τρόπο μαγειρέματος, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε, ώστε να μειώσουμε, όσο το δυνατόν γίνεται περισσότερο, την έκθεση του οργανισμού μας σε τέτοιες ουσίες.
Αφαιρέστε το ορατό λίπος πριν το ψήσιμο.Με αυτόν τον τρόπο, θα περιορίσουμε την αναζωπύρωση της φωτιάς και άρα θα περιορίσουμε και την παραγωγή αυτών των ουσιών.
Θωρακίστε καλά το κρέας με ένα καλό μαρινάρισμα τουλάχιστον μία ώρα πριν.Εκτός από γεύση, θα μας προσφέρει και προστασία αφού δρα θωρακίζοντας το κρέας. Ιδανικά, επιλέξτε κάποια μαρινάδα με λεμόνι ή διάφορα βότανα, όπως ρίγανη ή δενδρολίβανο.
Επιλέξτε να ψήσετε κυρίως κάποιο λευκό κρέας, όπως κοτόπουλο.
Στο τέλος του ψησίματος επιλέξτε να ρίξετε στο κρέας σας λεμόνι για επιπλέον προστασία ενάντια στις παραγόμενες χημικές ουσίες.
Συμβουλές για την ημέρα της Τσικνοπέμπτης:
Αρχικά, αυτό που είναι βασικό να θυμάστε είναι πως πρόκειται για μία ημέρα γιορτής, στην οποία, όμως, δε θα πρέπει ούτε να υπερβάλλουμε, αλλά ούτε και να στερηθούμε, είτε ακολουθούμε κάποιο πρόγραμμα απώλειας βάρους, είτε όχι.
Βασικός, λοιπόν, κανόνας είναι διατροφικά να την αντιμετωπίσετε σαν μία ακόμη ημέρα.
Τηρήσετε κανονικά όλα τα γεύματα της ημέρας, όπως για παράδειγμα, το πρωινό και τα ενδιάμεσα σνακ.
Ο οργανισμός σας χρειάζεται συγκεκριμένα ποσά ενέργειας και θρεπτικών συστατικών κάθε ημέρα και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, οπότε η λογική της αφαγίας, που συνήθως ακολουθούν πολλοί μέχρι το βραδινό ψήσιμο, δεν είναι η σωστότερη επιλογή, μιας και, τελικά, οδηγεί στην στέρηση πρόσληψης των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών μέσα στην ημέρα.
Εάν, όμως, καταναλώσετε κανονικά όλα τα γεύματά σας, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην καταναλώσετε τελικά μεγάλες ποσότητες στο βραδινό τραπέζι, αφού καθ’ όλη στη διάρκεια της ημέρας θα έχετε φροντίσει να διατηρείτε σταθερά τα επίπεδα του σακχάρου, χωρίς αυτά να κάνουν ακραίες αυξομειώσεις και, έτσι, να μην είναι και πιο έντονο το αίσθημα της πείνας, το οποίο τείνει να μας οδηγεί σε κατανάλωση αυξημένης ποσότητας φαγητού σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μάλιστα.
Μικρές τροποποιήσεις σε μεσημεριανό και βραδινό γεύμα.
Επιλέξτε να τιμήσετε το έθιμο της Τσικνοπέμπτης σε ένα από τα δύο γεύματά σας, ή στο μεσημεριανό ή στο βραδινό.
Αν μέσα στην ημέρα, επιλέξετε να τσικνίσετε δύο φορές, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να αυξήσετε κατά πολύ τη θερμιδική σας πρόσληψη, ενώ είναι και πολύ πιθανόν να νιώσετε πολύ πιο έντονα το αίσθημα της δυσπεψίας, που συνήθως ακολουθεί αυτή την ημέρα.
Για να μη δημιουργηθούν γαστρικές ενοχλήσεις, αλλά και να μην έχουμε αυξημένη πρόσληψη θερμίδων, επιλέξτε να τιμήσετε το έθιμο είτε το μεσημέρι, είτε το βράδυ και καταναλώστε κάτι ελαφρύ στο αντίστοιχο άλλο γεύμα της ημέρας. Μία καλή επιλογή είναι ίσως κάποια σαλάτα με 1 αυγό ή λίγο τυρί και 2 παξιμάδια.
Συνοδέψτε το γεύμα σας με σαλάτα από φρέσκα ή και ίσως ψητά λαχανικά.
Τα λαχανικά είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, των οποίων μια πολύ σημαντική ιδιότητα είναι η αύξηση του αισθήματος του κορεσμού. Έτσι, μπορεί να μειωθεί η, περαιτέρω, αυξημένη κατανάλωση φαγητού και, συνεπώς, η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων από άλλα τρόφιμα.
Παράλληλα, τα ίδια τα λαχανικά έχουν χαμηλό θερμιδικό φορτίο, επομένως αποτελούν μία πολύ καλή συνοδευτική επιλογή.
Καταναλώστε λαχανικά, που δεν περιέχουν σάλτσες, όπως μαγιονέζα ή διάφορες σως με βάση τη μαγιονέζα και επιλέξτε να σερβίρετε τις σαλάτες σας με κάποιο dressing, που έχει ως βάση το ελαιόλαδο, τη μουστάρδα, το λεμόνι ή και το ξύδι.
Επιλέξτε σωστά τί είδους κρέας θα καταναλώσετε.
Επιλέξτε κυρίως κρέατα που είναι χαμηλά σε λιπαρά, όπως για παράδειγμα το κοτόπουλο, ενώ φροντίστε στα υπόλοιπα ήδη κρέατος να αφαιρέσετε, πριν την κατανάλωσή τους, το ορατό λίπος και την πέτσα.
Σημαντικό είναι να προμηθευτείτε τα κρέατα της ημέρας σας από παραγωγούς ή και εμπόρους, που εμπιστεύεστε.
Δώστε βάση στα συνοδευτικά του τραπεζιού.
Συνοδέψτε το κρέας σας με πίτες, ρύζι ή πατάτες και αποφύγετε τα επιπλέον συνοδευτικά, που είναι πιθανώς μαγειρεμένα με βούτυρο ή κρέμα γάλακτος, καθώς επίσης και τα τηγανιτά φαγητά. Άλλωστε, θυμηθείτε, η μέρα ανήκει κυρίως στα ψητά.
Προτιμήστε μέχρι 2 ορεκτικά.
Σίγουρα, λοιπόν, όταν όλοι γύρω μας τρώνε, δεν είναι και το πιο εύκολο ή το πιο ευχάριστο να περιοριστούμε σε μεγάλο βαθμό. Και η αλήθεια είναι πως δε χρειάζεται κιόλας. Μπορείτε, σαφώς, να καταναλώσετε κάποιο ορεκτικό.
Αυτό, όμως, που μπορείτε, εξίσου, να κάνετε είναι να φροντίσετε να επιλέξετε το πολύ μέχρι 2 διαφορετικά ορεκτικά και φυσικά, αν είναι δυνατόν, όχι τηγανιτά. Η τακτική που συνήθως ακολουθεί ο περισσότερος κόσμος, δηλαδή το να δοκιμάζουμε λίγο από όλα, τελικά καταλήγει να είναι και η πιο λανθασμένη, αφού η ποσότητα που καταναλώνουμε είναι και μεγαλύτερη. Βάλτε στο πιάτο σας, εξ αρχής, όσα επιθυμείτε να καταναλώσετε.
Με αυτόν τον τρόπο, θα έχετε πετύχει να περιορίσετε κατά πολύ την αυξημένη κατανάλωση φαγητού, καθώς και το αίσθημα της δυσπεψίας, της καούρας ή και του φουσκώματος.
Ενυδατωθείτε σωστά.
Κάτι που δε θα πρέπει να λείπει, ούτε από αυτό το τραπέζι, είναι, φυσικά, το νερό.
Προτιμήστε να καταναλώσετε νερό έναντι άλλων ροφημάτων, τα οποία πιθανώς να είναι αυξημένα σε ζάχαρη ή θερμίδες, έτσι ώστε να μειώσετε την επιπλέον θερμιδική πρόσληψη, αλλά και να διατηρήσετε, ταυτόχρονα, τον οργανισμό σας ενυδατωμένο.
Αλκοόλ με μέτρο.
Αν επιλέξετε να καταναλώσετε αλκοόλ, φροντίστε να καταναλώσετε με μέτρο.
Προσπαθήστε να περιορίσετε την κατανάλωση του αλκοόλ ή επιλέξτε ποτά που δεν έχουν ζάχαρη ή σιρόπι. Σίγουρα, προτιμότερες επιλογές αποτελούν το κρασί, είτε κόκκινο είτε λευκό, καθώς και η μπύρα.
Μασήστε αργά.
Μία καλή τεχνική είναι να καταναλώσετε το γεύμα σας αργά. Έτσι, θα μπορέσετε να αποφύγετε την υπερκατανάλωση φαγητού αλλά και όποιο αίσθημα δυσπεψίας μπορεί να προκληθεί από αυτήν.
Παράλληλα, θα δώσετε το χρόνο στον εγκέφαλό σας να επεξεργαστεί το μήνυμα ότι έχετε χορτάσει, ενώ θα έχετε απολαύσει περισσότερο και το γεύμα και την παρέα σας.
Γλυκό με σκέψη.
Οι γιορτινές ημέρες είθισται να συνοδεύονται από την κατανάλωση κάποιου γλυκού και επομένως, δεν υπάρχει λόγος ούτε να το στερηθείτε, ούτε και να νιώσετε ενοχές.
Επιλέξτε ένα κομμάτι γλυκό που σας αρέσει και μην ακολουθήσετε, ούτε κι εδώ την τακτική του λίγο από όλα, ώστε να αποφύγετε και πάλι την αυξημένη κατανάλωση.
Επιλέξτε, ίσως, ακόμη και πιο ελαφριά γλυκά, χωρίς πολλά επιπλέον συστατικά ή γλυκά μειωμένα σε ζάχαρη και λιπαρά, ενώ μία εξίσου νόστιμη, δροσερή και θρεπτική γλυκιά επιλογή είναι λίγο γιαούρτι με φρούτα, μέλι ή και γλυκό του κουταλιού.
*Αν πάσχετε από κάποιο νόσημα, μη ξεχνάτε να ακολουθείτε πάντοτε τις κατάλληλες, σύμφωνα με την πάθησή σας, οδηγίες.
Χρόνια πολλά και Καλή Τσικνοπέμπτη!