Ψωμί ή παξιμάδι;
Το παξιμάδι είναι ένα κομμάτι ψωμιού το οποίο έχει ψηθεί δύο φορές έτσι ώστε να αποβάλλει εντελώς τα υγρά του, με αποτέλεσμα να είναι σκληρό και να μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση εξαρτάται αρχικά από το τί είδος ψωμιού και παξιμαδιού συγκρίνετε και από την ποσότητα την οποία καταναλώνετε και θα γίνω ευθύς αμέσως πιο σαφής. Εάν συγκρίνετε 1 φέτα κριθαρένιο ψωμί ολικής με 1 μικρό παξιμάδι κρίθινο ολικής, τότε αναφέρεστε ακριβώς στο ίδιο τρόφιμο ως προς τα θρεπτικά συστατικά και τις θερμίδες. Άλλωστε, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, το παξιμάδι είναι αφυδατωμένο ψωμί.
Ωστόσο, εάν συγκρίνετε 1 φέτα ψωμί κρίθινο ολικής με 1 μικρό παξιμάδι Κυθήρων, το ψωμί θα σας δώσει λιγότερα λιπαρά, λιγότερες θερμίδες και περισσότερες φυτικές ίνες. Συνεπώς, το ψωμί έχει καλύτερη διατροφική αξία. Ή εάν συγκρίνετε 1 φέτα λευκό ψωμί με 1 μικρό παξιμάδι κρίθινο ολικής χωρίς αλάτι, παρότι οι θερμίδες είναι παρόμοιες το παξιμάδι θα κερδίσει τη σύκγκριση, λόγω περισσότερων φυτικών ινών και λιγότερου αλατιού.Τέλος, σημαντικό ρόλο παίζει και η ποσότητα. Λόγω του ότι το παξιμάδι είναι μικρό σε μέγεθος, ουσιαστικά μία μπουκιά, είναι πολύ πιθανό να μη μείνετε στο 1 παξιμάδι, ενώ στη 1 φέτα ψωμί ίσως να μένατε, καθώς ο όγκος είναι μεγαλύτερος και η μεγαλύτερη περιεκτικότητα του ψωμιού σε νερό το κάνει περισσότερο χορταστικό. Συνεπώς, εάν έχετε κόψει το ψωμί επειδή μπορεί να τρώγατε και δεύτερη φέτα με το φαγητό σας, αλλά το αντικαταστήσατε με 4 μικρά παξιμάδια των 20γρ το καθένα, μάλλον θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε!
Τα παξιμάδια ανήκουν στα αμυλούχα τρόφιμα, συνεπώς ως κύριο θρεπτικό συστατικό τους έχουν τον υδατάνθρακα, με διαφορετικό ποσοστό απλών σακχάρων αναλόγως τον τύπο του παξιμαδιού. Τα πιο αυξημένα σε σάκχαρα είναι τα παξιμάδια χαρουπιού και ακολουθούν τα παξιμάδια σίτου, ενώ τα πιο χαμηλά σε σάκχαρα είναι τα κρίθινα. Το δεύτερο κυρίαρχο θρεπτικό συστατικό είναι η πρωτεΐνη στην οποία υπερτερούν τα κρίθινα και τα ζέας. Ωστόσο, στην περίπτωση των παξιμαδιών τύπου Κυθήρων, τα οποία περιέχουν ελαιόλαδο, το δεύτερο κυρίαρχο θρεπτικό συστατικό μετά τον υδατάνθρακα είναι τα λιπαρά. Ως προς τις φυτικές ίνες, τα ολικής άλεσης είναι πιο πλούσια, όπως και τα παξιμάδια χαρουπιού και ζέας. Πιο χαμηλά σε περιεκτικότητα βρίσκονται τα σίτου και τα χωρίς γλουτένη.
Στο εμπόριο θα βρείτε μεγάλη ποικιλία παξιμαδιών για όλες τις γευστικές προτιμήσεις. Οι κυρίαρχες κατηγορίες είναι σίτου, σίκαλης, κρίθινα, ζέας, χωρίς γλουτένη, με λιγότερο αλάτι, τύπου Κυθήρων με ελαιόλαδο και χαρουπιού. Μπορείτε να βρείτε με αλεύρι λευκό ή με αλεύρι ολικής, ωστόσο η πλειοψηφία των παξιμαδιών έχουν μεγάλο ποσοστό αλεύρων ολικής άλεσης, στοιχείο που αυξάνει τη θρεπτική τους αξία λόγω της παρουσίας των πολύτιμων φυτικών ινών. Με βάση αυτές τις κατηγορίες παξιμαδιών, θα βρείτε και παξιμάδια με γεύσεις, όπως για παράδειγμα με γλυκάνισο, με ντομάτα και ρίγανη κ.ά.Επίσης, θα βρείτε και διαφορετικά μεγέθη, από μικρές μπουκιές των 10γρ μέχρι και κριθαροκουλούρες των 75-80γρ το τεμάχιο, αλλά και διαφορετικής πυκνότητας, όπως τα παξιμάδια-φρυγανιές, όπου το 1 παξιμάδι είναι 10-11γρ και αντιστοιχεί σε ½ φέτα ψωμί. Σαν γενικό κανόνα, έχετε υπόψιν σας ότι τα 20γρ παξιμαδιού αντιστοιχούν σε 1 φέτα ψωμί.