Πόσα γνωρίζεις για τη ρίγανη;

Η Ελληνική ρίγανη είναι πολυετές και ποώδες φυτό και η ποιότητά της θεωρείται από τις καλύτερες παγκοσμίως. Χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια ως μαγειρικό καρύκευμα, αλλά και ως πανίσχυρο θεραπευτικό βότανο.

Η ιστορία της ρίγανης
Στην Αρχαία Ελλάδα την αποκαλούσαν «ορίγανος» από τις λέξεις "ορος" και "γάνος", που σημαίνει χαρά/λαμπρότητα. Η ρίγανη ήταν το φυτό που «λαμπρύνει τα όρη». Τόση σημασία έδιναν οι αρχαίοι Έλληνες στο θαυμαστό αυτό βότανο, που το συμπεριέλαβαν στην ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα με τον μύθο, η θεά Αφροδίτη καλλιέργησε το αρχαίο βότανο στον κήπο της, στην κορυφή του Ολύμπου, ως σύμβολο ευτυχίας και χαράς. Ως απόρροια αυτού, κατασκεύαζαν στέφανα για τις γαμήλιες τελετές με τα κλαδιά της, ώστε να προσφέρει χαρά στους νεόνυμφους.

Η ρίγανη ως θεραπευτικό βότανο
Οι θεραπευτικές ιδιότητες της ρίγανης, ήταν γνωστές στους Αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι τη χρησιμοποιούσαν εκτεταμένα ως φάρμακο. Πολλές είναι οι αναφορές που συναντούμε στα αρχαία κείμενα για τη θεραπευτική της χρήση: Ο Αριστοτέλης ανέφερε ότι αν κάποιο κατσίκι είχε τραυματιστεί από βέλος, έτρωγε άγρια ρίγανη και η πληγή του έκλεινε. Ο Ιπποκράτης, ομοίως τη θεωρούσε πανίσχυρο αντισηπτικό. Τη συνιστούσε επίσης για τη θεραπεία λοιμώξεων του δέρματος από τη ψωρίαση, καθώς και για τα στομαχικά προβλήματα. Επιπρόσθετα, θεωρούνταν ότι το αφέψημα του θαυμαστού αυτού βοτάνου θεράπευε σπασμούς, δηλητηριάσεις, κολικούς και χρόνιους ρευματισμούς.

Ρίγανη Ιδιότητες
Η ρίγανη είναι πλούσια σε βιταμίνες Ε, Κ, Α, Β3 και Β6 και αποτελεί ένα από τα βότανα με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C. Παράλληλα περιέχει μαγγάνιο, μαγνήσιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο, κάλιο, φώσφορο και σίδηρο καθώς και β-καροτίνη. Είναι καλή πηγή φυτικών ινών. Οι αντιοξειδωτικές της ουσίες θυμόλη και καρβακρόλη, έχουν ισχυρή αντιβακτηριακή και αντιμυκητιακή δράση και υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Θεραπευτικά Οφέλη
Η ρίγανη παρέχει πληθώρα ευεργετικών ιδιοτήτων στον οργανισμό. Μερικά από τα σημαντικότερα θεραπευτικά της οφέλη είναι:

Αντιβακτηριακές ιδιότητες
Έχει ισχυρή αντιβακτηριακή δράση. Τα πτητικά έλαια που περιέχει, μπορούν να βοηθήσουν στην αναστολή της ανάπτυξης πολλών βακτηρίων και μυκήτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που προκαλούν τροφιμογενείς λοιμώξεις. Επιπρόσθετα, το αιθέριο έλαιο της ρίγανης δρα ανασταλτικά στην ανάπτυξη των ζυμομυκήτων, συμπεριλαμβανομένου του candida albicans, που ενδέχεται να προκαλέσει κολπίτιδα ή στοματικές λοιμώξεις.

Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες
Η φλεγμονή είναι μια φυσιολογική ανοσοαπόκριση που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ασθένειας ή τραυματισμού. Ωστόσο, η χρόνια φλεγμονή συμβάλλει στην ανάπτυξη ασθενειών όπως : διαβήτη, καρδιακών και αυτοάνοσων παθήσεων. Συστατικό στοιχείο της ρίγανης, η καρβακρόλη, έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Επιπλέον, τα αντιοξειδωτικά που περιέχει, βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής. Η περιεκτικότητα της σε β-καρυοφυλλίνη (E-BCP), μπορεί να βοηθήσει στην θεραπεία διαταραχών, όπως η οστεοπόρωση και η αθηροσκλήρωση.

Αντιοξειδωτικά οφέλη
Είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, που προστατεύουν τα κύτταρα από βλάβες. Επιβραδύνει τη φθορά των κυττάρων και κάτ’επέκταση τη διαδικασία της γήρανσης. Η υψηλή περιεκτικότητα της σε βιταμίνη C συμβάλει στο σχηματισμό του κολλαγόνου και κρατάει υγιή τα δόντια και τα ούλα, ενώ η περιεκτικότητα της σε βιταμίνη Ε προστατεύει τα ερυθρά αιμοσφαίρια.

Προστατεύει από στομαχικά προβλήματα
Τα στομαχικά προβλήματα προκαλούνται από λοιμώξεις και κυρίως από το ελικοβακτηρίδιο (Helicobacter pylori), το οποίο είναι ικανό να αναπτυχθεί στα τοιχώματα του στομάχου και να διαφοροποιήσει σημαντικές λειτουργίες του, όπως την παραγωγή των οξέων προκαλώντας πόνο, φούσκωμα και έλκος. Το αιθέριο έλαιο ρίγανης ως ισχυρό αντισηπτικό, είναι ικανό να απενεργοποιήσει το ελικοβακτηρίδιο και άλλα μικρόβια, που ενδέχεται να προκαλέσουν στομαχικά προβλήματα.

Μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της ιογενούς λοίμωξης
Εκτός από την καταπολέμηση των βακτηρίων, τα συστατικά της ρίγανης μας προστατεύουν από ορισμένους ιούς. Συγκεκριμένα, η καρβακρόλη και η θυμόλη έχουν συσχετιστεί με αντιιικές ιδιότητες. Σε εργαστηριακή έρευνα παρατηρήθηκε ότι η καρβακρόλη απενεργοποιεί τον νοροϊό, μια ιογενή λοίμωξη που προκαλεί διάρροια, ναυτία και πόνο στο στομάχι. Οι ρίζες της βοτανολογίας χάνονται στα βάθη του χρόνου. Ο άνθρωπος αρχικά κατέφυγε στα βότανα παρατηρώντας τα ζώα, τα οποία τα επέλεγαν από ένστικτο όταν νοσούσαν. Η σχετική ρήση του Αριστοτέλη μας υπενθυμίζει : «Η φύση δεν κάνει τίποτα ούτε ατελές ούτε μάταιο.»

Παρενέργειες Ρίγανης
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τη χρήση ρίγανης και ελαίου ρίγανης;

Η ρίγανη θεωρείται ασφαλής όταν χρησιμοποιείται ως καρύκευμα στα τρόφιμα. Ωστόσο, η ασφάλειά της για ιατρική χρήση δεν είναι απόλυτα τεκμηριωμένη. Εάν σκέφτεστε να τη χρησιμοποιήσετε σε φαρμακευτικές ποσότητες, λάβετε υπόψη τα εξής:

Σε μεγάλες δόσεις, το έλαιο ρίγανης μπορεί να είναι τοξικό.

Η ρίγανη μπορεί να έχει διουρητική δράση.

Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ρίγανης μπορεί να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές.

Το έλαιο ρίγανης, όταν εφαρμόζεται στο δέρμα, ενδέχεται να προκαλέσει εξάνθημα.

Πιθανές παρενέργειες από υψηλές δόσεις ελαίου ρίγανης:

• Κοιλιακός πόνος
• Δυσκοιλιότητα
• Διάρροια
• Ζάλη
• Πονοκέφαλος
• Καούρα
• Ναυτία ή εμετός

Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να αποφεύγουν τη λήψη ρίγανης ή του ελαίου της σε φαρμακευτικές δόσεις, καθώς μπορεί να επηρεάσει το έμβρυο ή να αυξήσει τον κίνδυνο αποβολής. Όσοι λαμβάνουν λίθιο, αραιωτικά αίματος ή φάρμακα για τον διαβήτη πρέπει να συμβουλευτούν τον γιατρό τους πριν από τη χρήση. Επομένως η χρήση της ρίγανης και του ελαίου της πρέπει να γίνεται με μέτρο και πάντα υπό την καθοδήγηση ειδικού, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ιατρικούς σκοπούς.

Πώς να εντάξετε τη ρίγανη στη διατροφή σας
Η ρίγανη μπορεί να αξιοποιηθεί με διάφορους τρόπους:

Ως καρύκευμα: Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην κουζίνα, προσθέτοντας γεύση σε πλήθος πιάτων.

Ως ρόφημα: Το τσάι από ρίγανη είναι ένα φυσικό ρόφημα που μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση από συμπτώματα διάρροιας, κρυολογήματος και γρίπης.

Ως αιθέριο έλαιο: Με τις ισχυρές αντιβακτηριδιακές και αντιμυκητιακές του ιδιότητες, το έλαιο ρίγανης χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση μυκητιασικών λοιμώξεων και την ανακούφιση από τον πονόδοντο.